Energiearmoede

Energiearmoede wordt vaak gezien als een begrip dat bestaat in ”arme” landen. Toch gaan we in de winter van 2022 richting 2023 naar een situatie waar energiearmoede een gigantisch probleem gaat worden in Nederland door de energieprijzen. In dit artikel leggen we uit wat Energiearmoede is en wat de huidige Energiearmoede situatie in Nederland is.

Betekenis Energiearmoede

De definitie van energiearmoede is:

”Wanneer 10% van het netto-inkomen wordt uitgegeven aan energie van een huishouden, spreekt men van Energiearmoede”.

Energiearmoede in Nederland

Energiearmoede is dus wanneer meer dan 10% van het netto inkomen (besteedbaar inkomen) uitgeeft aan energie. Hierbij dragen stijgende energiekosten bij aan een risico op armoede. Hierbij is de maatstaaf dat de inkoop van energie 21 graden celcius in de woonkamer en 18 graden celcius in de overige kamers moet zijn.

Uit onderzoek van het CBS in 2019 blijkt dat van de 6,1 miljoen huishoudens in Nederland er 550.000 Nederlandse huishoudens te maken hebben met energiearmoede. De oorzaak van deze energiearmoede had in 2019 te maken met drie redenen. De eerste reden is natuurlijk de hoge energierekening. Een tweede reden is de staat van de huizen. Deze zijn vaak slecht geisoleerd waardoor er teveel gestookt wordt. De derde reden is een laag inkomen.

Cijfers in Nederland

De lage inkomengrens of ook wel armoedegrenzen cijfers staan hieronder:

6,2% van de Nederlandse bevolking heeft een inkomen dat op of onder de lage inkomensgrens valt in Nederland. dit komt neer op 1,014 mensen.

Energielabels Nederland

Zoals in een eerder artikel beschreven is het hebben van een energielabel een verplichting. Heb je deze niet bij de verkoop van je huis, dan kun je hier een boete voor krijgen die kan oplopen tot honderden euro’s. Nederland telt ruim 3,8 miljoen woningen die voorzien zijn van een energielabel. Maar liefst 9,2% van deze woningen hebben een een energielabel van F of G in de particuliere huur sector. Dit houdt dus in dat de woningen super slecht geisoleerd zijn.

Voor deze huizen is het letterlijk dweilen met de kraan open. In de winter zullen deze huishoudens veel stoken om het enigszins warm te krijgen. Energietips als het verlagen van de temperatuur overdag met 1 graden, kan hier kosten schelen.

Energiearmoede in Nederland 2022-2023

Het belangrijkste onderdeel is de stijgende energieprijzen. Voordat we de huidige situatie gaan bespreken een klein blikje terug. De prijs van aardgas was voor de Nederlandse consument in 2000 €0,289 per m3. De variabele gasprijs was per 1 juli 2021 €0,852 per m3. Voor elektriciteit gaat het om een normaaltarief in 2000 van €0,125 naar €0,25 per 1 juli 2021. De gasprijs voor een modelcontract bij Vattenfal staat momenteel op €5,08 per m3. Voor energie betaal je nu €1,00 per kwh. Voor gas is dit €5,08. Hieronder nog even overzichtelijk gemaakt:

Hieronder een overzicht van het verbruik van een huishouden met 2 mensen en de daarbij horende kosten. Hierbij gaan we uit van een energieverbruik van 2800 kwh en 1000 m3. Hierbij moet wel de opmerking gemaakt worden dat dit uiteraard per situatie verschillend kan zijn.

In ons voorbeeld hebben we 2 personen met dus een gemiddeld verbruik van 2800 kwh en 1000 m3. In 2000 zou dit gezin per maand ongeveer €53,25 kwijt zijn wat neerkomt op €639 per jaar. In 2021 is dit maandbedrag gestegen naar €129,- en per jaar €1552. In 2022 is het modelcontract maar liefst €677,- per maand wat neerkomt op €8132 per jaar.

Het maandbedrag is dus gestegen met 425% tenopzichte van een jaar daarvoor en 1171% met 2000. In 22 jaar tijd zijn dus de energiekosten voor een gezin van 2 gestegen met 1171%. Dit is een bizar aantal wat problemen met zich meegaat brengen.

Energiearmoede grens 2022-2023

Als we teruggaan naar de energiearmoede grens: 10% van het netto-inkomen wordt uitgegeven aan energie van een huishouden, spreekt men van Energiearmoede.

Hieronder een voorbeeld van tweeverdieners. Dit is weer een voorbeeld waarmee makkelijk te rekenen valt. Uiteraard verdienen de meeste gezinnen met kinderen onder modaal, aangezien beide ouders niet 5 dagen in de week kunnen werken.

Jan modaal verdient in 2021 bruto €36.500 per jaar. Netto komt dit neer op €28.416 per jaar en €2.368 per maand. Voor tweeverdieners hebben we het dan over een netto besteedbaar inkomen van €4.736 per maand.

Met een energierekening van €677,- per maand is de norm van 10%, overschreden naar 14%!!

Deze situatie is alleen nog slechter dan geschetst. Nederland telt namelijk 2,9 miljoen (echt)paren en hiervan zijn er 2,3 miljoen tweeverdieners. Tweeverdieners werken meestal niet allebei fulltime, omdat dit simpelweg niet haalbaar en reeel is. De man werkt in de meeste gevallen fulltime en de vrouw parttime. Die verdienen dan 65% van het fulltime salaris. De berekening wordt dan:

Man fulltime: €28.416 per jaar + vrouw parttime: €18.470. Ze hebben dan een gezamelijk netto inkomen van €3907,-. Op basis van €677,- energiekosten wordt de norm niet 10%, maar 17%.

Als we teruggaan naar de energiearmoede in Nederland dan zijn dit de volgende percentages:

Conclusie Energiearmoede

Op basis van de genoemde getallen wacht Nederland een crisis die van een gigantische omvang is. Je kunt namelijk geen energiecontracten afsluiten voor langere periode. Hierbij mag gehoopt worden dat richting 2023-2024 de prijzen weer normaal zullen worden, maar laten we realistisch zijn. Dit lijkt niet te gaan gebeuren. Het probleem ontstaat dus dat heel veel huishoudens naar een duur energiecontract moeten. Hierbij kunnen er in de toekomst betaalproblemen ontstaan. 14% tot 17% van het netto besteedbaar inkomen gaat op aan energiekosten (afhankelijk van je netto inkomen). Hier komen nog grotere kostenposten bij zoals hypotheek en eten. Dit geldt voor tweeverdieneners. De echte energiearmoede is met zo’n energierekening 33% tot 62% van hun netto inkomen kwijt. Dit is ongekend hoog.

Denk je dat je in energiearmoede gaat komen? Dan kun je het beste gaan besparen op je gaskosten. Hieronder ons advies!

Advies voor energiearmoede

Ons advies een elektrische kachel, zo bespaar je op stookkosten. Heb je vloerverwarming in je huis, dan kun je al snel 5-8 m3 per dag verbruiken om je huis warm te krijgen. Met de huidige gasprijzen praat je dan al over €25,4 tot €40,64 per dag. Doe dit in de winter keer 30 dagen, dan zit je al snel op €762,- tot €1219,- voor alleen je gasverbuik. Hier komt je elektriciteit nog bij.

Stel je koopt een elektrische kachel met 2000 Watt of 2kW. Je zet de kachel 20 minuten per dag aan. Dan heb je 2 Kwh x 20 minuten (1/3 uur) = 0,66 kwh. Met een Kwh prijs van €1,09 kost die 20 minuten je €0,71 cent. Hieronder een beter overzicht:

Heb jij de kachel 3 uur per dag aan en dat voor 30 dagen dan betaal je €191,70 aan energiekosten om je huis warm te houden. Hierbij moet je dus rekening houden met het douche. Dit verbruikt namelijk het meeste gas naast koken, mocht je geen indunctie hebben. Hieronder kun je de beste energiekachels scoren. Wees voorbereidt om aankomende winter!

FAQ Energiearmoede

Hieronder staan de meest gestelde vragen: